Zamki krzyżackie w Polsce
Bardzo często utożsamiamy państwo krzyżackie powstałe z podboju ziem plemion pruskich w XIII wieku z zakonem krzyżacki. W dużym stopniu jest to prawda, ponieważ to Krzyżacy podbili te ziemie i oni stworzyli własne państwo, ale to państwo przestało istnieć jako państwo zakonne po 300 latach. A zakon krzyżacki istnieje nadal.
W jaki sposób doszło do utworzenia państwa krzyżackiego? Na początku XIII wieku książęta mazowieccy borykali się z ciągłymi niszczycielskimi najazdami plemion pruskich. Z drugiej strony istniała presja chrystianizacji tych plemion, która była prowadzona już od dawna, ale nieskutecznie. Krzyżacy zostali sprowadzeni przez księcia Konrada i uposażenie na ziemi dobrzyńskiej właśnie w tym celu. Po pewnych perturbacjach Krzyżacy zaczęli swoje podboje, poruszając się wzdłuż Wisły, a później zalewu wiślanego. Na podbitych terenach szybko budowali ziemno-drewniane zamki, które można było ufortyfikować w krótkim czasie. Było to ważne, bo plemiona pruskie organizowały powstania i najazdy, a takie zamki były również znacznie tańsze. Na podbite tereny Krzyżacy sprowadzali osadników, lokowali wsie i miasta. Ważne dla nich było, żeby ruszyła gospodarka, która pomogłaby sfinansować dalsze podboje. Dopiero kiedy było w miarę bezpiecznie, Krzyżacy przystępowali do budowy zamków murowanych. Trzeba było zgromadzić mnóstwo cegieł, dachówek i innych materiałów budowlanych, co wymagało czasu, zorganizowanej gospodarki i spokoju. Zamki budowano z cegieł, bo na tamtych terenach było niewiele kamienia, który wykorzystywano na podmurówki – https://discover.pl/mapa-zamkow-krzyzackich-w-polsce/ .
Zamek krzyżacki był dość typowy jeśli chodzi o budowane pomieszczenia. Najniższa kondygnacja to pomieszczenia gospodarcze, piętro to mieszkanie komtura ( o ile był to zamek komturski), refektarz, dormitorium, kapitularz, kaplica, były też pomieszczenia dla chorych i gdanisko. Piętro wyżej była zbrojownia i zapasy. Większe i ważniejsze zamki były budowane jako trzyskrzydłowe lub czteroskrzydłowe wokół zamkniętego dziedzińca. Mniej ważne zamki dla urzędników zakonnych lub graniczne warownie miało jedno lub dwa skrzydła, a dziedziniec wewnętrzny był zamknięty murem kurtynowym.
